Ekonomi ve Teknoloji İlişkisi
Mağfi Eğilmez ile Ele Aldık
Dijital CEO ile Teknoloji Sohbetleri’nin 59’uncu bölümünde Türkiye’nin en önemli ve en çok takip edilen iktisatçılarından biri olan Dr. Mahfi Eğilmez ile birlikte ekonomi ve teknoloji arasındaki ilişkiyi, ekonominin eğitiminde ve iletişiminde teknolojinin gücünü ele aldık.
Çekimlerimizi, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nin envanterinde yer alan ve onlarca yıldır çalışmaz durumda bulunan, Türkiye İş Bankası’nın katkılarıyla yeniden çalıştırılan Milli Gelir Hesaplama Makinesi MONIAC (Monetary National Income Analog Computer)’ın önünde gerçekleştirdik. İkisi Londra’da, biri Yeni Zelanda’da, biri de İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde olmak üzere dünyada 4 tane çalışır örneği bulunan bu makinenin yaratıcısı, Phillips Eğrisi yaklaşımının da yaratıcısı olan Yeni Zelandalı elektrik mühendisi ve iktisatçı A. W. Phillips. Gayrisafi yurtiçi hasılanın hesaplanmasını gösteren MONIAC’ta nakit akışı suyla temsil ediliyor.
Makro ekonominin hidro-mekanik modeli olarak tanımlanan MONIAC, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Besim Üstünel’in çabalarıyla 1950’li yıllarda Türkiye’ye getiriliyor. Üstünel, bu makineyle LSE’de doktora eğitimi gördüğü yıllarda tanışmış, makinenin bir örneğinin İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne getirilmesini sağlamış ve üniversitede öğretim üyesi olarak bulunduğu yıllarda derslerinde kullanmış. Ancak kendisi fakülteden ayrıldıktan sonra bu makine ne yazık ki kullanılamamış.
Dr. Mahfi Eğilmez, mülkiyede okurken Prof. Dr. Besim Üstünel’den hikâyesini dinlediği ancak göremediği bu cihazla yıllar sonra İstanbul Üniversitesi’ne bir konferans sırasında gittiğinde karşılaşıyor. 1957 yılından beri bir köşede kullanılmadan duran bu cihaz, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Nazan Susam öncülüğünde, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü’nden uzman fizikçi Adem Soylamış tarafından yeniden çalışır hale getiriliyor. Milli gelir ve gayrisafi yurtiçi hasılanın herkes tarafından kolayca anlaşılabilmesi açısından da son derece muazzam bir cihaz.
Mahfi Hocam sosyal medyayı da çok iyi kullanan bir isim. Bloğu Türkiye’nin en çok ziyaret edilen siteleri arasında, Twitter’da 1.2 milyon kişi tarafından takip ediliyor. Bunun nedenini sorduğumda ise herkesle samimi ve şeffaf bir ilişki kurduğunu söylüyor. Gelen her soruya, öğrenci ödevleri hariç, cevap vermeye çalıştığını belirtiyor. Hatta bu alanla ilgili bir anısını da şöyle paylaşıyor: “Doğru, yanlış, saçma demeden tüm soruları yanıtlamaya çalışıyorum. Cevap almak, insanların hoşuna gidiyor. Yanlış hatırlamıyorsam Ekşi Sözlük’teki yazarlardan birisi ‘Babam bile sorularıma bu kadar samimi yanıt vermiyor’ yazmış. Ben buna uğraşıyorum. Çünkü bence hakikaten bu da eğitimin bir parçası ve 6 yıl önce bloğuma yazmaya başladığımdan bu yana ben de eğitildim.”
Mahfi Hocam ayrıca dijital etkileşim sayesinde bakış açısının farklılaştığını ve kendini fazlasıyla geliştirdiğini de söylüyor. Takipçilerinden gelen daha önce düşünülmemiş soruların kendisini araştırmaya sevk ettiğini belirtiyor.
Dr. Mahfi Eğilmez ile gerçekleştirdiğimiz bu keyifli sohbeti izlemek için aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz.
