“Dünyanın Şu Haline Bak”
Işın Çelebi’nin Kaleminden Geleceğin Tehditleri ve Fırsatları
Geçtiğimiz günlerde Ekonomiden Sorumlu Devlet Eski Bakanı ve İş İnsanı Doç. Dr. Sayın Işın Çelebi’nin kaleme aldığı Dünyanın Şu Haline Bak isimli kitabı okudum. 1989–2017 döneminde dünyada yaşanan ekonomik, sosyolojik ve politik gelişmeleri inceleyerek bugün yaşanan uluslararası olayları yorumlayan Çelebi, geleceğe dair tehdit ve fırsatları net bir şekilde ortaya koyuyor.
Yerel ve kısır sorunların kökenine evrensel bir bakış açısıyla inen, uzun vadeli çözüm önerileri sunan ve bu anlamda her yaştan, her kesimden okurun faydalanabileceği bir kaynak olduğunu düşündüğüm Dünyanın Şu Haline Bak için Çelebi şunları söylüyor: “2014 yılında başladığım çalışmalarımı sadece teorik bazda değil, 30 ülkeyi detaylı inceleyerek dünyadaki gelişmelerin sadece röntgenini değil, MR’ını da çekerek anlamaya çalıştım. Gelecek yılların nasıl bir ilişki ağına neden olacağını ve nasıl bir değişime ve gelişmeye yol açacağını tartışmaya açmak istedim.”
Bana göre Işın Çelebi bu hedefine başarıyla ulaşmış. Dijitalleşen dünyanın küreselleşme ekseninde irdelendiği kitapta, dünyayı değiştiren ekonomik krizlerden devasa boyutlara ulaşan silah ticareti ve mülteci sorununa kadar pek çok konu ayrıntılarıyla ele alınıyor.
Kitaptaki genel değerlendirmeler arasından seçtiğim bazı önemli tespitleri de bu yazımda sizlerle paylaşmak istiyorum:
- Dünyada büyük bir değişim yaşanıyor. Bu değişimin merkezinde Doğu Asya bulunuyor. ABD ve AB, bu yeni duruma göre pozisyon alıyor.
- Siyasette etkili olan şiddet anlayışı egemen hale geliyor.
- Bugün yaşanan uluslararası olaylar bir rastlantı değil.
- Dünyanın gelişme ekseni ve dinamizmi değişiyor.
- Ülkelerin içe kapanması artıyor ve uluslararası işbirliği imkânı ciddi olarak zayıflıyor.
- Bölgesel savaşlar silah sanayiinin gelişmesi için bilinçli olarak destekleniyor.
- “AB ülkelerinde kalkınmışlık ve gelişme doyuma mı ulaştı?” sorusu öne çıkıyor.
- 2008 küresel krizi toplumların en çok orta ve alt gelir gruplarını olumsuz etkiledi.
- Dünyadaki tutarlılıklar ile çelişkileri bir arada yaşıyoruz. Bugün neden barış için çalışmıyoruz da sürekli savaşı konuşuyoruz?
- Bu gelişme süreci çatışmaları, çelişkileri içinde taşırken, acaba insanlık tarihinde yeni bir döneme mi giriliyor?
- Dünyada eşitsizliğin, ırkçılığın, radikalizmin ve kuralsızlığın arttığı karmakarışık yeni yapılar ortaya çıkıyor.
Bana göre bir analiz kitabını gerçekten iyi yapan en önemli etmenler, olaylarla sorunlar üzerine geniş ve çok açılı bir değerlendirme sunabilmesinin yanı sıra okurların akıllarında da ciddi soru işaretleri yaratabilmesi. Bu anlamda Dünyanın Şu Haline Bak’ı, son derece başarılı bulduğumu söyleyebilirim.
Şimdiden keyifli okumalar dilerim!
